همه چیز درباره سونا خشک

وجود چوب در ساخت سونای خشک

وجود چوب در ساخت سونا بسیار رایج است و گاهی اوقات تا 90 درصد مواد مورد استفاده از دیوار، کف، سقف و لوازم جانبی را تشکیل می دهد. واژه سونا SAUNA، به معنای اتاقک چوبی است. از این رو استفاده از چوب در ساخت سونا، اساسا دلایلی سنتی و در عین حال کاربردی دارد و به ریشه های شکل گیری سونا نیز مرتبط است. سونای کلاسیک از فنلاند آغاز شد، جایی که کلبه های چوبی زیادی در آن وجود داشت و همین امر موجب شد تا از همان ابتدا سونا و دیواره های چوبی با یکدیگر عجین شوند. امروزه نیز از چوب برای ساخت صندلی ها و روکش های داخلی کابین سونا استفاده می شود. انواع مختلفی از چوب های سونا وجود دارند که از نظر ظاهر و همچنین از نظر حس و بو متفاوت هستند. به عنوان مثال، صنوبر، بلوط یا شوکران بیشترین مواردی هستند که استفاده می شوند. از نظر فنی نیز، چوب یک عایق حرارت طبیعی محسوب می شود. چوب گرمای تولید شده توسط بخاری سونا را جذب می کند و به خوبی آن را به داخل سونا باز می گرداند. به همین دلیل مهم است که نسبت چوب به شیشه مناسب باشد. اگرچه امروزه شیشه در طراحی سونا رایج است، اما شیشه نباید غالب باشد، زیرا شیشه توزیع دما را در سونا ناهموارتر کرده و نوسانات رطوبت را جبران نمی کند. بنابراین انتخاب نسبت متعادلی از شیشه و چوب مهم است، به نحوی که دو سوم چوب و یک سوم شیشه، اغلب بهینه ترین حالت هستند.

چوب مخصوص سونا خشک چیست؟

اگر متقاعد شده اید که داشتن یک سونا خشک در خانه به سلامتی شما کمک می کند، وقت آن است که در مورد چوب مناسب برای سونا صحبت کنیم. اگر می خواهید سونا برای مدت طولانی دوام بیاورد، انتخاب نوع چوب مناسب برای آن کاملا یک مرحله حیاتی است. نوع چوبی که برای سونا انتخاب می کنید، دوام، سبک، بافت، طول عمر و حتی فضای سونا را تعیین می کند. ما در اینجا به معرفی بهترین چوب های قابل استفاده در چوبکاری سونای خشک، خواهیم پرداخت.

ترمووود(Thermowood)، بهترین گزینه برای بهینه سازی:

در ابتدا باید گفت که ترمووود یک گونه از چوب نیست، بلکه فرآیندی است که در آن نوع خاصی از چوب در معرض دمای بالا (بین 180 تا 230 درجه سانتیگراد) در محیطی با اکسیژن کم برای بیش از 30 دقیقه تا 1 ساعت، همراه با آب و بخار قرار می گیرد. ترمووود فرآیندی است که در دهه 1990 از فنلاند منشا گرفته است و بیشتر با استفاده از چوب صنوبر و کاج انجام می شود. زیرا این دو نوع چوب، از رایج ترین گونه ها در منطقه اسکاندیناوی در اروپا هستند. حرارت دادن چوب در این محدوده دمایی، منجر به تغییرات شیمیایی در ساختار دیواره های سلولی مواد می شود. از جمله تخریب سلولزها و اتصال متقابل لیگنین ها که این تغییرات در اجزای شیمیایی چوب بر خواص فیزیکی و مکانیکی آن تاثیر می گذارد. از جمله این تاثیرات می توان به بهبود ثبات ابعادی چوب، افزایش مقاومت در برابر تخریب قارچ، تغییر رنگ های جذاب و جدید در چوب، عدم کاهش خاصیت ارتجاعی، بهبود جزئی در سختی چوب و… اشاره کرد.

تغییرات ایجاد شده در خواص چوب، با دمای عملیات ارتباط مستقیم دارد. به عنوان مثال، هر چه دمای به دست آمده در طول فرآوری بالاتر باشد، مقاومت در برابر تخریب قارچی و پایداری ابعادی محصول نیز بیشتر می شود. مقاومت بهتر در برابر تخریب قارچی و بهبود پایداری ابعادی، ویژگی هایی هستند که به چوب اصلاح شده حرارتی اجازه می دهند در کاربردهای بیرونی مانند سایدینگ، سونا، پاسیو یا نازک کاری در و پنجره، مورد استفاده قرار گیرد.

باسوود(Basswood) بهترین عایق در برابر آلرژی:

برای افرادی با پوست های حساس، چوب باس یا باسوود یک انتخاب عالی خواهد بود. رنگ قهوه ای روشن همراه با کیفیت های ضد حساسیت و بافت نرم، آن را به یک گزینه چوب فوق العاده بادوام و مقرون به صرفه تبدیل می کند. باسوود هیچ عطر یا سمی منتشر نمی کند و به ندرت دارای گره هایی است. همین امر باعث می شود هنگام لمس بسیار نرم و لطیف باشد. باسوود به عنوان یک چوب سخت طبقه بندی می شود و بعید است که در طول زمان خم شده یا تاب بخورد و برای مصارف مسکونی و تجاری عالی خواهد بود. یکی از مزیت های انتخاب باسوود نسبت به چوب های دیگر، مقرون به صرفه بودن آن است که علاوه بر خواص فوق، سونای مقرون به صرفه ای ایجاد می کند.

چوب سدر، یک انتخاب محبوب و عالی:

سدر که هم برای سوناهای سنتی و هم برای سوناهای مادون قرمز استفاده می شود، به دلیل مقاومت طبیعی در برابر رطوبت و تغییرات دما، یک انتخابی عالی محسوب می شود. سونا با چوب سدر در زمان نوسانات دما به اندازه چوب های دیگر منبسط یا منقبض نمی شود که آن را برای کاربردهای داخلی و خارجی عالی می کند. علاوه بر این اسانس طبیعی موجود در این چوب بوی شگفت انگیزی داشته و خواص ضد باکتریایی نیز دارد. سدر درست مانند ترمووود برای مدل های فضای باز مانند سونای بشکه ای در فضای باز و سونای کابین بسیار ارزشمند است. استحکام و توانایی آن برای مقاومت در برابر آب و هوای خشن سدر را به یکی از سه گزینه اول برای ساخت سونا تبدیل می کند. اگرچه بسیار نادر است، اما برخی از افراد حساسیت طبیعی به چوب سدر دارند که باعث آبریزش بینی، خارش و علائمی شبیه آنفولانزا در آن ها می شود. در این صورت می توانید از جایگزین های دیگری مانند صنوبر، کاج، چوب باس، آسپن، شوکران یا اکالیپتوس استفاده کنید.

اکالیپتوس، یک گزینه کمیاب تر اما مناسب:

اگرچه استفاده از اکالیپتوس در چوبکاری سونا خشک، بسیار نادر است، اما از گزینه های چوب قوی و بادوام محسوب می شود. از لحاظ تاریخی، اکالیپتوس بیشتر در کابینت سازی استفاده شده است. این چوب درجه یک از بسیاری جهات شبیه چوب ساج است اما کمی ارزان تر است و می تواند انتخاب مقرون به صرفه ای نیز باشد.

نکات کلیدی در انتخاب چوب سونا

به طور کلی، سوناها به چوبی نیاز دارند که حتی در گرمای زیاد، هنگام لمس راحت باقی بماند. چوب ‌های سخت، مانند بلوط یا چوب ساج، معمولا زمانی که برای دو مدت طولانی در معرض دمای بالا قرار می‌گیرند بیش از حد گرم می ‌شوند و به همین دلیل گزینه مناسبی برای استفاده در سونا نیستند. در این مورد، همانگونه که گفتیم چوب ‌های نرم مانند اکالیپتوس، سدر و چوب باس همه از این نظر عالی بوده و به همین دلیل برای استفاده در سونا مناسب هستند. همچنین از چوب هایی که شیره اضافی در آن ها وجود دارد نیز باید اجتناب شود. این چوب ها می توانند بخارات و حتی مایعات خطرناکی ایجاد کنند که می توانند در هنگام استفاده در سونای داغ مشتعل شوند.

جذب حرارت

جذب حرارت، یک نکته کلیدی در انتخاب چوب سونا است. چوب سونای باید بتواند دما را بدون گرم شدن بیش از حد جذب کند. مهم است که چوب نرمی انتخاب کنید که بتواند بخار را جذب کرده و با جذب گرما بدون هیچ گونه آسیب طولانی مدت مقابله کند. اکالیپتوس، باسوود ، سدر و حتی صنوبر ترمو از بهترین انواع چوب نرم برای سونا در طولانی مدت هستند.

مقرون به صرفه بودن

علاوه بر جذب، مقرون به صرفه بودن سونا نیز مهم است. برخی از انواع چوب بسیار گرانتر از انواع دیگر هستند. بسیاری از مردم تصور می کنند که سونا یک کالای لوکس است، اما این اغلب به نوع چوب مورد استفاده بستگی دارد. سونا می تواند برای کسانی که از مواد مناسب استفاده می کنند، بسیار مقرون به صرفه باشد.

استحکام چوب

یکی دیگر از مسائل مهمی که باید در نظر گرفت، استحکام چوب است. این همچنین به معنای یافتن یک قاب خوش ساخت است تا بتوان از سونا روز به روز بدون نگرانی استفاده کرد.

سونای داخلی و سونای فضای باز

انتخاب چوب برای سونای داخلی در مقایسه با سونای فضای باز نیز بسیار مهم است. یک سونای فضای باز فضای بسیار بیشتری برای خلاقیت در طراحی دارد، اما نیاز به یک اتصال الکتریکی مناسب در فضای باز دارد که می تواند یک چالش باشد. در کنار یک فضای باز، نصب سونای سرپوشیده آسان تر است و از این که خانه مانعی برای محافظت از آن در برابر آب و هوا است، سود می برد. بدیهی است که چوب مورد نیاز برای یک سونا در فضای باز بسیار محدودتر است از آنچه در داخل خانه می توان استفاده کرد.

عایق دیوار سونا خشک

عایق کاری دیواره های سونا، به گرم شدن سریع تر سونا کمک کرده و همچنین از مصالح ساختمانی اطراف در برابر گرمای سونا محافظت می کند. به منظور عایق دیواره های سونای خشک، باید مراحل زیر را طی کرد:

• یک لایه تیویک (Tyvek) را روی تمام دیوارهای بیرونی نصب کنید.
• پانل های چوبی بیرونی را روی لایه Tyvek قرار دهید.
• عایق بت (batt)ر ا روی دیوار داخلی نصب کنید.
• دو لایه ورق پلی اتیلن را در بالای عایق بت قرار دهید و تمام دیوار داخلی را بپوشاند.
• یک لایه مانع تابشی روی ورق های پلی اتیلن نصب کنید.
• پانل های چوبی داخلی در کنار مانع تابشی قرار می گیرند.

فرآیند عایق کاری، باید به شکل متصل انجام شود. مانع تابشی روی زمین، باید یک مانع پیوسته در اطراف فضای داخلی سونا ایجاد کند. نکته ای که در اینجا باید به آن توجه کرد این است که مراحل برای نصب عایق در زمانی که سونا تازه ساخته می شود، مناسب است. حتی در این صورت، این مراحل را می توان برای عایق کاری سونا که قبلا با نیاز به تغییرات بسیار کمی ساخته شده است، تطبیق داد. ابزار و مواد مورد نیاز برای عایق کاری دیوار سوناخشک، به شرح زیر است:

قبل از عایق کاری دیوارهای سونا، مطمئن شوید که تمام پریزهای برق با فوم اسپری آب بندی شده باشند. ابتدا همه شکاف ها در قاب پنجره و درب را با فوم اسپری ببندید. علاوه بر این، اطمینان حاصل کنید که شیشه ای که استفاده می کنید، از شیشه سکوریت شده باشد. شیشه های معمولی می توانند در زیر گرمای سونا ترک بخورند یا بشکنند، به خصوص زمانی که عایق، حرارت را در داخل نگه دارد. همچنین قبل از اقدام به نصب عایق، حتما باید از لباس های محافظ، دستکش، عینک و ماسک استفاده کرد.

مراحل نصب عایق دیواره سونا

در ابتدا یک لایه Tyvek روی تمام دیوارهای بیرونی نصب می شود. Tyvek یک ماده قابل تنفس و در عین حال ضد آب است. از عبور مایعات، باکتری ها، کپک ها، فایبرگلاس، آزبست و سرب جلوگیری می کند. با این حال، هنوز امکان نفوذ بخار آب(تولید آب از هوا) در آن وجود دارد. نصب Tyvek بر روی دیوار بیرونی یک سد رطوبتی ایجاد می کند که از ورود رطوبت بیرون به دیواره های سونا جلوگیری می کند. لابه های Tyvek با استفاده از تفنگ منگنه بسته شده و لایه های روی هم افتاده آن با چسب بر پایه آب پوشانده می شود.

پانل های چوبی بیرونی

سپس پانل های چوبی بیرونی، روی تمام دیوارهای بیرونی نصب می گردد. پانل های چوبی بیرونی، روی لایه Tyvek نصب می شود. از میخ های گالوانیزه نیز برای محکم کردن دیوار بیرونی با فریم ها استفاده می شود. باید توجه داشت که هر سیم‌کشی که از دیوارها بیرون آمده است، مانند منبع برقی که به بخاری می ‌رود، باید از قبل توسط لوله ‌ای محافظت شود تا عایق نیز باشد و سپس محل اتصال لوله به دیوار با اسپری فوم آب بندی شود.

نصب عایق بین قاب های دیوار

در مرحله بعد عایق ها باید بین قاب های دیوار نصب شود. فضای داخلی یک اتاق سونا اغلب با پانل های چوبی از سقف تا کف پوشانده می شود. عایق های چوبی بر اساس فاصله بین قاب های دیوار چوبی کوتاه می شوند. عایق batt به خوبی بین قاب های دیوار چوبی قرار می گیرند. این مرحله باید تا زمانی که تمام دیوار داخلی از کف تا پشت بام با عایق چوبی پوشانده شود، ادامه یابد.

ورق پلی اتیلن

سپس دو لایه ورق پلی اتیلن را نصب می شود. یک لایه از ورق پلی اتیلن در بالای عایق batt نصب شده و با تفنگ منگنه محکم می شود. این کار نیز تا زمان پوشانده شدن تمام دیوارها ادامه می باید. لایه دوم ورق پلی اتیلن روی لایه اول نصب می گردد و به عنوان مانع خروج رطوبت آب داخل سونا، عمل می کند.

در مرحله بعد لایه تابشی روی لایه پلی اتیلن نصب می گردد تا انتقال حرارت از سونا به دیواره داخلی کاهش یابد و با استفاده از تفنگ منگنه محکم می شود. شکاف های بین مانع تابشی نیز با نوار فویل آلومینیومی بسته می شود.

اتصال پنل های چوبی

حالا نوبت اتصال پانل های چوبی داخلی است. پانل های دیواری فقط پس از اتمام عایق کاری نصب می گردند. هنگام اندازه گیری پانل های دیوار، طول کل را یک چهارم تا نیم اینچ باید کاهش داد. زیرا ممکن است چوب ها در معرض گرمای سونا، منبسط و منقبض شود.