جلبک استخر

جلبک استخر یکی از معضلاتی است که می‌تواند برای هر استخر مشکل ساز گردد. بدون شک پاکیزگی، رعایت نکات بهداشتی و ایمنی و حفظ وضعیت ظاهری مطلوب، در نگهداری از استخرهای خصوصی و عمومی اهمیت بالایی دارد. از جمله عواملی که ممکن است کلیه‌ی موارد مذکور را با تهدید مواجه سازد، می‌توان به ایجاد جلبک استخر اشاره کرد.

جلبک چیست؟

جلبک‌ها موجوداتی گیاه‌مانند هستند که فتوسنتز کرده و در محیط‌های مرطوب همچون استخرها به سرعت رشد میکنند. این موجودات انواع گوناگونی دارند، اما اغلب آنها به رنگ سبز می‌باشند. جلبک‌ها با تأثیر منفی بر وضع ظاهری استخر، سبب می‌شوند آب استخر کدر و سبز رنگ به نظر برسد. به علاوه، با تولید بویی نامطبوع، شناگران را آزرده می‌کنند. جلبک‌ها باعث می‌شوند کف و دیگر سطوح استخر لغزنده شده و با افزایش احتمال لیز خوردن شناگران، برای افراد خطراتی را ایجاد نمایند. همچنین حضور جلبک استخر ، بر تعادل شیمیایی آب نیز اثر گذاشته و pH آب را تغییر خواهد داد.

جلبک‌ها به خودی خود، موجودات خطرناکی محسوب نمی‌شوند، اما حضور آن‌ها بستری مناسب برای رشد انواع باکتری‌ها را فراهم می‌کند که هر کدام به نوعی برای سلامت افراد مشکل‌ساز هستند.

لازم به ذکر است که برخی از انواع جلبک‌ها مانند جلبک‌های سیاه، لکه‌هایی ماندگار بر روی دیواره‌ی استخرها ایجاد می‌نمایند.

علت ایجاد جلبک استخر

جلبک‌ها برای رشد و تکثیر به محیطی گرم و مرطوب نیاز دارند. از این رو، حضور آن‌ها در حاشیه، دیواره و کف استخرها دور از انتظار نمی‌باشد. از سوی دیگر، در صورت گرمی هوا و تابش مستقیم آفتاب، خصوصا در فصل تابستان، استخر محیط مناسبی برای رشد و فعالیت انواع جلبک‌ها خواهد بود. به همین دلیل است که استخرهای روباز بیشتر با این مشکل مواجه هستند.

از دیگر دلایل طبیعی ایجاد جلبک استخر، انتقال هاگ از طریق باد، لباس و بدن شناگران و سایر اشیایی است که وارد آب می‌شوند. هاگ‌ها عامل تولید مثل جلبک‌ها بوده و در صورت انتقال آنها به محیط‌های مناسبی نظیر استخر، رشد و تکثیر آن‌ها به سرعت اتفاق می‌افتد. به علاوه، رشد جلبک‌ در آب‌های راکد نظیر آب استخرها بسیار بیشتر خواهد بود.

آلودگی آب استخر و ورود شاخ و برگ‌ها، فضولات حیوانات، زباله‌ها و گرد و خاک به آب، استخر را به محیطی مناسب برای رشد جلبک‌ها تبدیل می‌کند. همچنین بسیاری از شناگران با عدم رعایت بهداشت فردی، سبب آلودگی آب استخر شده و به رشد و تکثیر جلبک‌ها کمک می‌کنند. با توجه به موارد فوق، عدم استفاده از مواد ضدعفونی کننده‌ی مناسب و بی‌توجهی به این امر، میتواند از دلایل شایع حضور جلبک‌ها در استخر تلقی گردد.

از بین رفتن تعادل شیمیایی آب و افزایش بیش از حد مقدار pH نیز به ایجاد جلبک در استخر منجر خواهد شد. لازم به ذکر است که با افزایش خاصیت قلیایی آب، از تأثیر ضدعفونی‌کنندگی کلر کاسته خواهد شد و در نتیجه رشد جلبک‌ها، باکتری‌ها و سایر موارد مشابه افزایش پیدا خواهد کرد. از سوی دیگر افزایش مقدار برخی مواد شیمیایی نظیر فسفات‌ها، به افزایش جلبک‌ها منجر می‌شود؛ چراکه این موجودات غالبا از فسفات‌ تغذیه می‌کنند.

خرابی و ناکارآمدی فیلتر شنی، پمپ و سایر تجهیزات استخر نیز می‌تواند در فرایند پاکسازی آب اختلال ایجاد کرده و فرصتی برای تکثیر و فعالیت را در اختیار جلبک‌ها قرار دهد. در این راستا باید عملکرد، کیفیت و ابعاد پمپ استخر و فیلتر شنی و سایر تجهیزات تصفیه مناسب بوده و زمان فعالیت پمپ نیز از مقدار استاندارد آن کمتر نباشد. آلودگی و فرسودگی اجزای سیستم تصفیه نیز می‌تواند به زمینه‌ای برای رشد جلبک استخر تبدیل گردد.

4 روش پیشگیری از ایجاد جلبک در استخر

جلوگیری از ایجاد جلبک، نسبت به از بین بردن آن بسیار ساده‌تر می‌باشد. با رعایت بسیاری از نکات ساده و بدیهی، می‌توان تا حد زیادی از بروز این مشکل پیشگیری نمود.

ضدعفونی کردن آب و رعایت بهداشت :

با حفظ پاکیزگی استخر و نظافت آن به طور مداوم، می‌توان از رشد جلبک‌ها جلوگیری کرد. از آنجایی که وجود هر نوع آلودگی در آب، به تکثیر و حیات جلبک‌ها کمک می‌کند، رعایت بهداشت فردی توسط شناگران، ضدعفونی کردن آب استخر، استفاده از تجهیزات استخر مناسب برای تصفیه‌ی آب و در نهایت تمیز کردن کف و دیواره‌های استخر، راهکارهای مناسبی برای پیشگیری از جلبک زدن و شفافیت آب استخر محسوب می‌گردند.

بررسی و تعمیر سیستم تصفیه آب :

عدم رسیدگی به تجهیزات استخر، سبب ناکارآمدی تدریجی آن‌ها شده و این امر به مقدمه‌ای برای رشد جلبک‌ها و سایر موارد مشابه تبدیل خواهد شد. در نتیجه لازم است که در فواصل زمانی معین، تجهیزات مورد استفاده را از نظر سلامت و کارایی بررسی نموده و نقص‌های احتمالی را مرتفع نمایید.

حفظ تعادل شیمیایی آب :

افزایش میزان برخی مواد شیمیایی در آب استخر و تغییر pH آن، می‌تواند به رشد جلبک‌ها و سایر وقایع نامطلوب دیگر منجر شود. در حالت مطلوب، pH آب باید بین 7.3 تا 7.6 باشد و در صورتی که میزان آن از 7.6 بیشتر شود، جلبک ها و دیگر میکروارگانیسم‌ها به سرعت در آب تکثیر می‌شوند. از سوی دیگر، با توجه به نیاز جلبک‌ها به فسفات، افزایش مقدار این ماده در آب، به حضور بیشتر جلبک‌ها منجر خواهد شد. از این رو، توصیه می‌شود که به طور مداوم، آب استخر را از نظر میزان پی‌اچ و ترکیبات شیمیایی آن مورد آزمایش قرار داده و در صورت عدم تعادل آن، اقدامات لازم را انجام دهید.

توصیه می‌شود جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص pH آب استخر و روش‌های کنترل، کاهش و افزایش آن، مقاله مربوطه در وبسایت اطلس موج آبتین را مطالعه نمایید.

استفاده از مواد ضد جلبک :

انواع گوناگونی از مواد ضد جلبک، هم برای پیشگیری و هم برای از بین بردن جلبک استخر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورت نیاز، می‌توانید در مورد نمونه‌های مختلف این محصول تحقیق نموده و پس از تهیه‌ی آن، طبق دستورالعمل شرکت سازنده از ضد جلبک استفاده نمایید.

8 راهکار رفع جلبک استخر

به طور کلی ایجاد جلبک در محیط استخر امری است بسیار شایع که بسیاری از افراد به طور مداوم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. از این رو، یادگیری راه‌های مقابله با آن، برای تمامی افرادی که وظیفه‌ی مراقبت از استخرهای خصوصی یا عمومی را عهده‌دار هستند، ضروری می‌باشد. از جمله راهکارهای رفع جلبک استخر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پاکسازی دیواره و کف استخر :

با استفاده از برس و تا جای ممکن، جلبک‌هایی که به سطوح داخلی استخر چسبیده‌اند را از قسمت‌های مختلف آن جدا نمایید. برای نتیجه_‌‌گیری بهتر لازم است تا در انتخاب صحیح برس، با توجه به نیاز خود دقت نمایید.

ایجاد شوک کلر :

با به کار بردن حجم مناسبی از کلر، بر اساس دستورالعمل‌های مربوطه، می‌توانید جلبک استخر را به طور موثر از بین ببرید. لازم به ذکر است که اشعه‌ی فرابنفش خورشید سبب تجزیه‌ی کلر می‌شود. در نتیجه بهترین زمان برای کلرزنی استخرهای روباز، هنگام عصر و نزدیک به غروب آفتاب می‌باشد.

تنظیم pH و ترکیبات شیمیایی آب :

همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم، افزایش میزان pH تأثیر کلر را کاهش می‌دهد و به تکثیر جلبک‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها منجر می‌شود. در نتیجه بسیار مهم است که pH آب استخر با استفاده از کیت‌های تست pH اندازه‌گیری شود و در صورتی که میزان آن بیش از  حدود 7.6 بود، با استفاده از مواد شیمیایی مناسب نظیر بی‌سولفات سدیم، به طور دقیق کاهش یابد. از سوی دیگر میزان سایر ترکیبات شیمیایی در آب نیز باید در حد تعادل باشد. وجود حجم زیاد سولفات در آب، به تغذیه‌ و تکثیر جلبک‌ها کمک می‌کند و سبب افزایش مقدار آنها می‌شود. در نتیجه، باید میزان این ماده را نیز به حد تعادل رساند.

تعمیر یا تعویض تجهیزات تصفیه‌ی آب در صورت ناکارآمدی :

کارایی مناسب پمپ استخر و فیلتر شنی، در محافظت از استخر در برابر انواع آلودگی‌ها و مشکلات، نقش بسیار مهمی را ایفا می‌نماید. در صورت فرسودگی و بروز هر نوع ایراد در نحوه‌ی عملکرد این گونه تجهیزات، ضروری است که نسبت به تعمیر و یا جایگزینی آنها، اقدام نمایید.

شستشوی فیلتر شنی :

گاهی اوقات، آلودگی و پر شدن فیلتر شنی استخر از ذرات گوناگون، سبب ضعف عملکرد آن می‌شود و در نتیجه، جلبک‌ها با فرصتی مناسب برای رشد و تکثیر مواجه خواهند شد. از این رو توصیه می‌شود که فیلتر شنی را در فواصل زمانی مناسب پاکسازی و اصطلاحا بکواش نمایید و از بهبود عملکرد آن مطمئن شوید.

بهبود فرایند گردش آب :

راکد بودن آب، محیطی مناسب برای رشد جلبک استخر را فراهم می‌سازد. از این رو، لازم است تا از جت‌های ورود آب به استخر استفاده نمایید.

استفاده از منعقد کننده :

با استفاده از مواد منعقد کننده مثل زاج، جلبک‌های موجود در آب به یکدیگر می‌چسبند و به تدریج در کف استخر انباشته می‌شوند. در نتیجه، حذف آنها آسان‌تر اتفاق می‌افتد. بهتر است این عمل قبل از کلرزنی انجام شود. در صورت استفاده از منعقد کننده، میزان pH آب باید به طور مجدد تنظیم گردد و جلبک‌ها نیز کاملا جمع‌آوری شوند.

استفاده از ضد جلبک :

با اضفه کردن کات کبود و سایر ترکیبات شیمیایی ضد جلبک به آب، می‌توان میزان جلبک‌ها را به طور موثر کاهش داد. البته لازم به ذکر است که حجم و دوز مواد شیمیایی مورد استفاده باید با توجه به نوع جلبک استخر تعیین شود. پس لازم است پیش از انجام این روش، در خصوص ضد جلبک‌های گوناگون به طور کامل تحقیق نمایید.

رنگ استخری ضد جلبک

برای رنگ کردن سطوح داخلی استخر از سه نوع رنگ نانو، اکریلیک و رنگ استخری ضد جلبک استفاده می‌شود که هرکدام ویژگی‌ها و مزایای مخصوص خود را دارند. اما رنگ ضد جلبک، علاوه بر پوشش سطوح داخلی، از رشد جلبک‌ها بر روی دیواره و کف استخر جلوگیری می‌نماید.

این نوع رنگ حاوی مواد ضد جلبک است و به علاوه، با ایجاد سطی کاملا صاف و یکنواخت، از چسبیدن جلبک‌ها به سطوح جلوگیری نموده و برای رشد و تکثیر آن‌ها مانع ایجاد می‌کند. همچنین، در صورت رشد جلبک بر روی سطوحی که با رنگ ضد جلبک پوشیده شده‌اند، به سادگی و بدون نیاز به مواد شوینده‌ی قوی و تنها با فشار آب، می‌توان آن‌ها را حذف نمود.

رنگ استخری ضد جلبک به راحتی با استفاده از تینر غلیظ می‌شود و مساحت مناسبی را نیز پوشش می‌دهد. طول عمر این نوع رنگ بسیار بالاست و در برابر آب و انواع مواد شیمیایی به خوبی مقاومت میکند. با توجه به این نکته، استفاده از آن بسیار به‌صرفه می‌باشد. این نوع رنگ، فاقد هرنوع ماده‌ی سمی و زیان‌آور برای انسان و محیط زیست است. به علاوه، نوعی عایق رطوبتی نیز محسوب می‌گردد.

لازم به ذکر است که پیش از به کارگیری رنگ ضد جلبک استخر ، باید سطوح مورد نظر به طور کامل خشک شوند و در صورت احتمال وقوع باران نیز بهتر است عملیات مربوطه به تعویق بیفتد. خشک شدن این رنگ، حدود دو روز به طول می‌انجامد.