مراحل تصفیه آب

مراحل تصفیه آب

انجام تمامی مراحل تصفیه آب به صورت دقیق و اصولی، برای رسیدن به آبی با کیفیت و استاندارد، برای مصارف بهداشتی، لازم و ضروری می باشد. بدون شک دسترسی به آب سالم و پاکیزه، یکی از نیازهای اساسی بشر است. آب چه برای آشامیدن استفاده شود، چه برای شستشو و مصارف دیگر، باید از نظر میزان املاح، اسیدیته و سختی، دارای استانداردهایی باشد.

آبی که از طریق منابع زیرزمینی و یا سطحی در اختیار بشر قرار می گیرد، به طور طبیعی دارای یک سری آلاینده هاست که ممکن است برای سلامت انسان خطرآفرین باشند. همچنین ممکن است میزان غیراستاندارد این املاح و آلاینده ها به تجهیزات مرتبط با لوله کشی، وسایل آشپزخانه و سایر دستگاه های مورد استفاده، آسیب برساند و یا سبب ایجاد رسوب و آلودگی های بیشتر شود که رفع آن، نیازمند صرف هزینه و زمان بسیاری است.

در نتیجه، تصفیه آب به روش اصولی و انجام دقیق مراحل تصفیه، برای استفاده از آب در هر مورد، امری ضروری می باشد.

در این مقاله به بررسی دقیق مراحل تصفیه آب می پردازیم.

آنچه در این مقاله می خوانید:

مراحل تصفیه آب شهری

مراحل تصفیه آب شهری

8 مرحله اصلی و اساسی در تصفیه آب شهری به ترتیب زیر می باشند:

آبگیر تصفیه خانه آب

بسیاری از آلاینده های آب جاری به علت حرکت مداوم آب، ته نشین نمی شوند و در آب معلق می مانند. اما در نخستین مرحله از مراحل تصفیه، آب در محلی به نام آبگیر به حالت راکد در می آید و حرکت و تلاطم آن، کم کم به سکون تبدیل می شود. در اینجا ذرات آلاینده به تدریج از آب جدا شده و در کف آبگیر ته نشین می شوند.

آشغالگیری در مراحل تصفیه آب

در این مرحله برای جداسازی ذرات جامد ریز و درشت همراه با آب، مانند شاخ و برگ ها، چوب، گیاهان و… از دستگاه ها و روش های پیشرفته تری استفاده می شود. دستگاه های آشغالگیر، خود انواع مختلفی دارند و هر یک با توجه به شرایط، می توانند کاربردی و مفید واقع شوند. آشغالگیرها با استفاده از توری و میله هایی با اندازه و فواصل مختلف، آب را از خود عبور داده و از ورود جامدات به بخش های دیگر تصفیه خانه، جلوگیری می نمایند.

به طور کلی از نظر نحوه عملکرد، آشغالگیرها به دو گروه دستی و مکانیکی تقسیم می شوند. به علاوه، در برخی از انواع آشغالگیر، از تور و در برخی دیگر از میله استفاده می گردد.

همچنین آشغالگیرها بر حسب اندازه به سه دسته ریز، متوسط و درشت تقسیم می شوند. هنگامی که قرار است از چند آشغالگیر در مسیر حرکت آب استفاده شود، آشغالگیرها به ترتیب اندازه و از بزرگ به کوچک در مسیر جریان قرار می گیرند.

تصفیه شیمیایی مقدماتی آب

تصفیه شیمیایی مقدماتی آب

رشد گیاهان و جانوران آبزی درون آب، علاوه بر ایجاد تغییر در رنگ، ظاهر و بو و همچنین تهدید سلامت مصرف کنندگان، می تواند سبب آسیب به تجهیزات تصفیه خانه در مراحل بعدی شود. در نتیجه، ضرورت دارد که در این قسمت از مراحل تصفیه آب شهری، با استفاده از روش های شیمیایی، نسبت به حذف این جانوران و گیاهان اقدام شود.

به همین دلیل است که در تصفیه آب استخرها و مجموعه های آبی، از کلر و سایر مواد شیمیایی استفاده می گردد؛ چرا که سالم ماندن و طول عمر سیستم لوله کشی و تجهیزات استخر از اهمیت بالایی برخوردار است.

برخی از انواع جلبک ها و گیاهان آبزی، با استفاده از سولفات مس به خوبی از بین می روند. همچنین استفاده از علف کش های گوناگون نیز در این مرحله رایج است.

گاهی برای جلوگیری از دسترسی جلبک ها و گیاهان به نور خورشید و ممانعت از رشد آن ها، مقداری پودر زغال فعال به آب می افزایند که با ایجاد یک سطح پوششی تیره رنگ، از عبور نور از سطح آب جلوگیری کند.

البته لازم به ذکر است که در برخی موارد، برای از بین بردن این موجودات مزاحم، از روش های غیرشیمیایی نیز استفاده می شود. مانند افزودن گونه های جانوری دیگر به آب و یا لایروبی و درو کردن.

ته نشینی مقدماتی در مراحل تصفیه آب

در این مرحله نیز همچنان بخشی از ذرات محلول و معلق در آب، از آن جدا نشده و وجودشان مشکلاتی را ایجاد می نماید. در این مرحله از مراحل تصفیه آب، آب را به مدت 1 تا 5 ساعت، درون استخرهای عمیق مخصوصی قرار می دهند که به ترتیب پشت سر هم قرار داده شده و با استفاده از شیوه هایی چون بالا بردن دمای آب، سبب جدا شدن این ذرات و املاح می شوند.

استفاده از تورهای آب سطحی

در اینجا می توان با استفاده از تورهای استوانه ای که دارای سوراخ هایی ریز و بسیار کوچک، حتی در ابعاد میکرومتر  هستند، باقی مانده ذرات موجود در آب را از آن جدا نمود.

البته باید در شستشو و پاک سازی مداوم این تورها دقت شود؛ چرا که در غیر این صورت، مجراهای ریز آن ها، به سرعت دچار گرفتگی خواهند شد.

هوادهی در مراحل تصفیه آب

هوادهی در مراحل تصفیه آب

از آنجایی که آب های زیرزمینی کمتر در تماس با جو قرار می گیرند، می توانند حلال مناسبی برای انواع فلزات، مانند آهن و منگنز و گازهای سمی مانند متان و کربن دی اکسید باشند. این گازها با حل شدن در آب، برای سلامت مصرف کنندگان، مشکلاتی جدی ایجاد می نمایند. خصوصا اگر قرار باشد آب برای آشامیدن و مصارف بهداشتی به کار رود.

در فرآیند هوادهی که یکی از مهمترین مراحل تصفیه آب است، تلاش می شود تا این عناصر آسیب زا، از آب خارج گردند. همانطور که پیشتر ذکر شد، این فرایند مختص به آب های زیرزمینی است و آب های سطحی معمولا به هوادهی، نیازی نخواهند داشت.

هوادهی به شیوه های متعددی انجام می گیرد که تماس آب با اتمسفر، هدف کلی تمامی این روش هاست.

انواع روش های هوادهی در تصفیه آب

هوادهی پاششی: در این روش، آب از درون لوله به صورت قطره ای به هوا پاشیده می شود و سپس درون مخزن دیگری ریخته می شود. این عمل، سبب تهویه آب می گردد.

هوادهی فواره ای: همانطور که از نامش پیداست، در این روش آب به وسیله فواره، از لوله به مخزن وارد می شود.

هوادهی آبشاری: در اینجا آب با عبور از روی چندین پله، به مخزن نهایی وارد می شود. در این روش، هواگیری به طور گسترده تری انجام می گیرد.

تزریق هوا: در این روش با ورود حباب های هوا درون آب، عمل هوادهی انجام می شود.

انعقاد: در روش انعقاد که برای جداسازی فلزات به کار می رود، با استفاده از مواد منعقدکننده، ذرات کوچک به هم می پیوندند و ذرات سنگین تر و بزرگتری را تشکیل می دهند که به راحتی قابلیت ته نشینی را داشته باشند و به این صورت، به سادگی پاکسازی می شوند.

سختی گیری آب

وجود املاح در آب، میزان سختی و یا نرمی آن را تعیین می کند. وقتی میزان املاح محلول، از حد معینی بیشتر شود، به اصطلاح با آب سخت سر و کار داریم. در این مرحله از مراحل تصفیه آب شهری، باید به شیوه های مختلف، از میزان این املاح کاسته شود تا آب به تعادل برسد.

برای کاهش سختی آب، اغلب از رزین های یونی استفاده می کنند تا یون های کلسیم و منیزیم، توسط آن جذب شوند. همچنین می توان با افزودن آهک به آب، ترکیب آن با کلسیم و منیزیم و از طریق فرآیند ته نشینی شیمیایی، بسیاری از املاح را حذف نمود. 

همچنین در برخی موارد، سختی گیری آب بر عهده مصرف کنندگان گذاشته می شود تا با استفاده از دستگاه های سختی گیر و روش های خانگی، میزان املاح را بر حسب تمایل خود تنظیم نمایند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص سختی آب و روش های کاهش و افزایش آن، پیشنهاد می شود مقاله سختی آب در وبسایت اطلس موج را مطالعه نمایید.

گندزدایی در مراحل تصفیه آب

گندزدایی در مراحل تصفیه آب

در نهایت هنگامی که آب مراحل مختلف تصفیه را پشت سر گذاشت، لازم است تا با ضدعفونی کردن آن، میزان آلودگی های باقیمانده را به نزدیک صفر رساند. در اینجا اغلب از مواد شیمیایی چون کلر، برم، ید، ازون و … استفاده می شود که کاربرد هر کدام بسته به شرایط، متفاوت است. هدف اصلی از افزودن این مواد به آب، تغییر میزان اسیدیته و از بین بردن باکتری ها و موجودات تک سلولی دیگری است که می توانند سبب ایجاد بیماری و آلودگی شوند.

به غیر از مواد شیمیایی، می توان از عوامل طبیعی چون نور خورشید نیز برای پاک سازی آب استفاده کرد. از آنجایی که اشعه فرابنفش خورشید می تواند بسیاری از آلودگی ها را حذف نماید، قرار دادن آب در معرض تابش خورشید، به ضدعفونی شدن آن کمک می کند.

همچنین جوشاندن و حرارت دادن آب نیز شیوه ای قدیمی اما موثر برای از بین بردن انواع آلودگی هاست.

پس از اتمام تمامی این مراحل تصفیه آب، آب تصفیه شده و پاکیزه را به مخازنی بزرگ انتقال می دهند تا از طریق لوله کشی و یا تانکر، برای مصارف مورد نظر، به دست مصرف کنندگان برسد.

4.5/5 - (10 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آیا نیاز به مشاوره دارید ؟