تزریق مواد منعقد کننده در استخرهای شنا (آلوم /PAC)

یکی از راه های رفع کدورت اب استخرهای شنا استفاده از مواد منعقد کننده یا فلوکولانت می باشد. این مواد در سیستم های تصفیه آب شرب نیط کاربرد دارند. فرایند انعقاد و لخته سازی یکی از روش های مرسوم برای کاهش کدورت آب است. موادی مانند سوفات آلومینیوم یا همان آلوم یا مواد دیگر مثل نمک های آلومینیوم یا اصطلاحا پک (PAC) در این روش مورد استفاده قرار می گیرند.

آلوم یا سولفات آلومینیوم، ماده منعقد کننده ای است که قبل از فیلتر نمودن آب به داخل آب استخر تزریق می شود تا مواد معلق آب را منعقد نموده و آنها را به اجزای بزرگتری که به راحتی توسط فیلتر جذب می گردد، تبدیل نماید .

وقتی ماده منعقد کننده به آب اضافه شود، در اثر وجود مواد قلیایی آب، کلی ماده رسوبی غیر قابل حل ژله مانند موسوم به فلاک تشکیل می شود.فلاک، مواد ارگانیک، ترکیبات رنگی و باکتری ها را به خود جذب کرده و به دام می اندازد، بستر ماسه های فیلتر، این فلاک را از آب جدا می کند و نتیجتاً آب زلال و تمیز از فیلتر خارج می شود.

باید به این نکته توجه شود که مدت زمان معینی برای انجام واکنش شیمیایی باید وقت قائل شد،در غیر این صورت ممکن است فلاک در داخل استخر تشکیل گردیده و آب را کدر نماید.

علت کدر شدن آب استخر به علت ورود آلوم به داخل آب استخر این است که آب در حالت معمولی مقداری یونیزه است و یون منفی آن مطابق واکنش ذیل با آلومینیوم تشکیل کی رسوب کلوییدی یا همان فلاک را می دهد که این ماده ته نشین نمی شود و به صورت معلق در آب استخر باقی می ماند و لذا از بالا و بیرون استخر کدر دیده می شود و به همین خاطر است که باید دبی پمپ تزریق سولفات به گونه ای تنظیم شده باشد که آلوم داخل لوله، قبل از رسیدن به فیلتر واکنش کامل انجام دهد و مقدار اضافی آلوم جهت عبور به فیلتر و بعد از آن به داخل آب استخر باقی نماند.

H⁺ +OH^–

AL2(SO4)3 =>2 AL³ + 3SO4^-2 =>AL⁺³ +3OH^– →AL(OH)3

بنابراین آلوم باید بگونه ای به مخزن مکش وارد شود که فرصت لازم برای تشکیل فلاک موجود باشد .

آلوم pH آب استخر را پایین می آورد، چرا که ترکیبی اسیدی بوده و با ترکیب قلیایی داخل آب استخر واکنش صورت می گیرد. لذا پس از تزریق آلوم باید کنترل دقیقی در خصوص pH مجاز انجام داد.با استفاده از کلسیت به عنوان ماده فیلتر به جای ماسه می توان اسیدیته ای را که استفاده از آلوم ایجاد می کند، خنثی نمود.

کلسیت همچنان که خاصیت اسیدیته آلوم را خنثی می کند، به تدریج تحلیل می رود و از این رو باید مرتباً دانه های تازه کلسیت به فیلتر اضافه نمود. آلوم یا سولفات آلومینیوم ازکوآگولانت های بسیار رایج است از آنجا که این ماده اسیدی است نیازمند قلیائیت موجود در آب می باشد، تا واکنش منجر به تشیکل لخته های هیدروکسید آلومینیم گردد.

برای هر پاوند آلوم اضافه شده، ۰٫۵پاوند سود سوزآور یا بیش از ۰٫۷۵ پاوند بیکربنات سدیم برای تکمیل واکنش نیاز است. بنابراین قبل از اضافه کردن آلوم pH آب باید بین ۵/ ۷ تا ۸ و قلیائیت بین ۲۰۰ – ۱۵۰ میلی گرم در لیتر باشد. در pH زیر ۵ / ۵ یا بالای ۵/ ۸ آلوم فلاک مناسبی ایجاد نمی کند و ممکن است کل آن در محلول باقی بماند. لازم است که آلوم را بعد از شستشوی معکوس اضافه کنیم.

مقدار لازم برای فیلتراسیون مناسب بستگی به تجربه و طراحی فیلتر دارد. این ماده باید به صورت محلول ۱۰ درصد یا کمتر در یک دوره ۱ تا ۲ ساعته به ورودی فیلتر اضافه شود.اگر آلوم خیلی سریع به آب اضافه شود pH آب ممکن است به زیر ۵ / ۵ کاهش یابد که در این سطح فلاک تشیکل نمی شود اما از میان فیلترها عبور می کند .

در هر حال وقتی این آب با آب استخر مخلوط می شود pH بالا می رود و باعث تولید فلاک آلوم در آب و کدورت و تیره شدن آب می گیرد. در عملکرد معمول استخر، شستشوی فیلتر بطور متوسط باید هفته ای یک بار صورت گیرد که این بسته به میزان بار استخر اندازه فیلترها و میزان گردش آب دارد.

با مطالعاتی که درباره آلوم صورت گرفته است نشان داده شده است که آلوم مضرراتی برای سلامتی انسان دارد. در نتیجه امروزه مواد جایگزین آلوم مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از اصلی ترین این مواد نمک های آلومینیوم یا اصطلاحا “PAC”  می باشد. پک مخفف “پلی آلومینیوم کلراید” است . PAC پودری زرد رنگ است که با حل کردن آن در آب و تزریق این محلول به آب استخر شفافیت بسیار بالای بدست می آید.

نکته مهم برای استفاده از مواد منعقد کننده تزریق آن در سیستم تصفیه بوده و باید از ریختن این مواد در کاسه استخر جلوگیری کرد.

طبق استانداردهای مربوط به کیفییت آب استخرهای شنا، کدورت آب استخر می بایست در حد ۰٫۰۵NTU باشد. این در حالی است که کدورت استاندارد برای آب شرب در حد ۰٫۱NTU می باشد.